FAQ – Najczęstsze pytania naszych klientów
Poniżej znajdą Państwo odpowiedzi na najbardziej popularne pytania zadawane przez Klientów naszej Kancelarii. Odpowiedzi na te pytania mają charakter ogólny i nie należy traktować ich jako porady prawnej. Odpowiedzi na pytania mają za zadanie przybliżyć Państwu rozwiązanie problemu prawnego lub formalnego, jednakże należy pamiętać, że w przypadku skomplikowanych stanów faktycznych warto skorzystać z profesjonalnej porady prawnej. Na stronie internetowej Kancelarii w zakładce Kontakt znajdą Państwo wszelkie niezbędne dane konieczne do umówienia wizyty.
Rozwody
Ile kosztuje rozwód?
Podstawowym kosztem rozwodu jest opłata od pozwu o rozwód. Opłata od pozwu o rozwód jest stała i wynosi 600 zł. Opłatę wnosi powód do sądu, do którego zostanie złożony pozew o rozwód. Dowód uiszczenia opłaty od pozwu o rozwód stanowi załącznik do pozwu. Opłata od pozwu o rozwód zostanie rozliczona w wyroku orzekającym rozwód. Jeżeli przeprowadzono rozwód bez orzekania o winie, to Skarb Państwa zwraca powodowi 300 zł, zaś pozwany zwraca powodowi kwotę 150 zł. Ostateczny koszt pozwu o rozwód będzie więc kształtował się na poziomie 150 zł.
Jeżeli pozew o rozwód zawiera również wniosek o dokonanie podziału majątku stron, dodatkowo uiszcza się opłatę od wniosku o podział majątku, która może wynosić 300 zł – jeżeli wniosek o podział majątku jest zgodny lub 1000 zł – jeżeli brak jest zgodnego projektu podziału majątku (aczkolwiek należy zaznaczyć, że sąd rozwodowy dokona w sprawie o rozwód podziału majątku właściwie tylko w sytuacji, gdy nie doprowadzi to do przedłużenia postępowania o rozwód, a więc właściwie tylko w sytuacji, gdy strony porozumiały się co do podziału majątku).
Jeżeli w sprawie o rozwód stronę zastępuje adwokat, należy uiścić opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Opłatę skarbową uiszcza się na rachunek właściwego urzędu miasta. Zatrudnienie profesjonalnego pełnomocnika wiąże się również z koniecznością poniesienia kosztu wynagrodzenia dla tego pełnomocnika, które ustalane jest indywidualnie pomiędzy pełnomocnikiem a klientem.
Jeżeli postępowanie w sprawie o rozwód będzie się wiązać ze skomplikowanym postępowaniem dowodowym, należy przygotować się na dodatkowe koszty, związane np. z opiniami biegłych.
W razie przegranej należy się również liczyć z koniecznością zwrotu przeciwnikowi kosztów zastępstwa procesowego.
Jeżeli sytuacja majątkowa strony jest trudna i strona nie jest w stanie ponieść kosztów sprawy o rozwód, może ubiegać się o zwolnienie od kosztów sądowych. Wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych należy zawrzeć w treści pozwu. Należy pamiętać, że niezbędne jest wówczas załączenie do pozwu oświadczenia o stanie rodzinnym i majątkowym, którego formularz można pobrać z Internetu. Sąd może udzielić zwolnienia od kosztów sądowych w całości lub w części. Należy pamiętać, że zwolnienie strony od kosztów sądowych nie jest równoznaczne ze zwolnieniem strony przegrywającej proces od zwrotu przeciwnikowi kosztów zastępstwa procesowego.
Jak napisać pozew o rozwód?
Niezbędne elementy pozwu o rozwód to:
- Oznaczenie miejscowości i daty,
- Oznaczenie właściwego sądu (zazwyczaj jest to sąd okręgowy właściwy miejscowo dla ostatniego wspólnego miejsca zamieszkania małżonków),
- Oznaczenie stron (strona powodowa musi wskazać swoje imię, nazwisko, PESEL oraz adres zamieszkania; należy wskazać imię, nazwisko i adres strony pozwanej),
- Oznaczenie rodzaju pisma – tj. trzeba wskazać, że jest to pozew o rozwód, ewentualnie pozew o rozwód z wnioskiem o dokonanie podziału majątku wspólnego,
- Określenie żądania pozwu – należy podać, czy strona żąda rozwiązania małżeństwa przez rozwód bez orzekania o winie czy też z winy jednej lub obu stron; czy strona żąda alimentów – jeżeli tak to w jakiej wysokości, wnioski co do uregulowania spraw dotyczących małoletnich dzieci małżonków, wniosek o ustalenie sposobu korzystania ze wspólnego mieszkania, wniosek o orzeczenie eksmisji małżonka itd.,
- Zgłoszenie wniosków dowodowych – o dowód z przesłuchania stron i świadków, dowód z dokumentów, fotografii, nagrań, dowód z opinii biegłego itd.,
- Oświadczenie, czy strony podjęły próbę polubownego rozwiązania sporu, a jeżeli takich prób nie podjęto – wskazanie przyczyny takiego stanu rzeczy,
- Uzasadnienie pozwu – jest to część pozwu, w którym należy opisać okoliczności przemawiające za koniecznością rozwiązania małżeństwa przez rozwód, okoliczności wskazujące na ponoszenie winy za rozkład pożycia małżeńskiego przez jedną ze stron, okoliczności uzasadniające wysokość alimentów, itd.
- Podpis strony,
- Wymienienie załączników.
Dodatkowo, fakultatywnie, w treści pozwu można zgłosić wnioski o zabezpieczenie (np. roszczenia o alimenty, kontaktów z dziećmi), wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych, wniosek o przyznanie pełnomocnika z urzędu.
Co załączyć do pozwu o rozwód?
Do każdego pozwu o rozwód należy załączyć:
- Odpis zupełny aktu małżeństwa,
- Jeżeli są wspólne, małoletnie dzieci – odpisy aktów urodzenia,
- Dowód uiszczenia opłaty od pozwu,
- Odpis pozwu z załącznikami dla strony przeciwnej.
Dodatkowo można załączyć:
- Oświadczenie o stanie rodzinnym i majątkowym – jeżeli strona ubiega się o zwolnienie od kosztów sądowych lub o ustanowienie pełnomocnika z urzędu,
- Rachunki, faktury VAT, potwierdzenia przelewu – jako dowód na ponoszone przez stronę koszty utrzymania własnego i małoletnich dzieci,
- Zeznania podatkowe, umowę o pracę, zaświadczenie o zarobkach, wyciągi z rachunku bankowego – jako dowód sytuacji majątkowej i zarobkowej stron,
- Nagrania, fotografie, raport z wywiadu detektywistycznego, wydruki z korespondencji SMSowej, mailowej itd. – jako dowód relacji między rodzicem a dziećmi, dowód ponoszenia przez stronę winy za rozkład pożycia małżeńskiego (dopuszczenie się przez stronę zdrady, nadużywania przez stronę alkoholu, stosowania przez stronę przemocy itd.),
- Porozumienie rodzicielskie – jeżeli małżonkowie osiągnęli porozumienie co do spraw związanych ze wspólnymi, małoletnimi dziećmi stron, mogą sporządzić i załączyć do pozwu porozumienie rodzicielskie.
Jak długo trwa postępowanie w sprawie o rozwód?
Trudno jest przewidzieć czas trwania sprawy o rozwód. Wiele zależy od tego jaki sąd jest właściwy do rozpoznania sprawy. W mniejszych sądach okręgowych sprawy o rozwód rozpatrywane są zdecydowanie szybciej niż w sądach okręgowych w dużych miastach. Możliwe jest zakończenie sprawy o rozwód na jednym posiedzeniu. Jest to możliwe, jeżeli rozwód ma nastąpić bez orzekania o winie stron i strony nie mają wspólnych, małoletnich dzieci lub takie dzieci mają, lecz osiągnęły porozumienie co do uregulowania ich spraw po rozwodzie. Im bardziej rozbudowane postępowanie dowodowe, tym dłużej sprawa o rozwód będzie się toczyć.
Czy muszę być na każdej sprawie rozwodowej?
Nie. Na rozprawę rozwodową należy stawić się jedynie wtedy, kiedy sąd zobowiąże stronę do osobistego stawiennictwa. Natomiast należy liczyć się z ujemnymi konsekwencjami niestawiennictwa na terminie rozprawy.
Sprawy spadkowe
Jak nabyć spadek?
Należy złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku. Wniosek składa się do sądu właściwego ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy. Jeżeli od śmierci spadkodawcy nie minęło jeszcze sześć miesięcy, wniosek o stwierdzenie nabycia spadku powinien zawierać również wniosek o odebranie oświadczenia o przyjęciu spadku wprost, przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza lub odrzuceniu spadku.
Pamiętajmy, że spadek nie obejmuje tylko składników majątkowych, ale także długi.
Ile kosztuje sprawa spadkowa w sądzie?
Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku kosztuje 100 zł. Dodatkowo należy uiścić opłatę w wysokości 5 zł za wpis do rejestru spadkowego. Jeżeli w sprawie ma występować adwokat, należy doliczyć opłatę skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł oraz indywidualnie uzgodnione z adwokatem wynagrodzenie za prowadzenie sprawy.
Wniosek o odebranie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku również kosztuje 100 zł.
Opłata od wniosku o dokonanie dział spadku to 300 zł lub 1000 zł – w zależności od tego, czy wniosek zawiera zgodny projekt działu spadku czy też nie.
Jakie dokumenty do sprawy spadkowej? Co załączyć do wniosku?
Podstawowym dokumentem jest akt zgonu spadkodawcy.
Jeżeli spadkodawca pozostawił testament, to należy załączyć jego oryginał.
Niezbędne są również akty stanu cywilnego uczestników (akty urodzenia lub zgonu, a dla zamężnych kobiet – akty małżeństwa).
Do wniosku o dział spadku należy załączyć dokumenty jak wyżej, chyba że wcześniej zostało przeprowadzone postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku lub sporządzono przed notariuszem akt poświadczenia dziedziczenia – wówczas trzeba załączyć odpis postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia. Należy również załączyć dokumenty dotyczące przedmiotów wchodzących w skład spadku, tj. dla nieruchomości – odpis księgi wieczystej, dla pojazdu – kserokopię dowodu rejestracyjnego itd.
Zawsze należy pamiętać o załączeniu dowodu uiszczenia opłaty od wniosku.
Kto ponosi koszty w sprawach spadkowych?
Ogólna zasada ponoszenia kosztów w postępowaniach nieprocesowych stanowi, że każdy z uczestników postępowania ponosi koszty związane ze swoim udziałem w sprawie. Istnieje jednak wyjątek od tej reguły, uregulowany w art. 520 § 2 k.p.c. Przepis ten stanowi, że w sytuacji, gdy uczestnicy postępowania nieprocesowego są w rożnym stopniu zainteresowania wynikiem postępowania lub ich interesy są sprzeczne, sąd może stosunkowo rozdzielić obowiązek zwrotu kosztów lub włożyć go na jednego z uczestników w całości. W sprawach spadkowych nie jest wcale rzadką sytuacja, gdzie strony są w sporze np. co do kręgu spadkobierców, ważności testamentu czy też do sposobu działu spadku. W takich sytuacjach, zwłaszcza gdy postępowanie wiąże się z koniecznością przeprowadzenia licznych dowodów, sąd może nałożyć na strony obowiązek zwrotu kosztów od jednej strony na rzecz drugiej. Analogiczne reguły dotyczą sytuacji, gdy któryś z uczestników postępował niesumiennie lub oczywiście niewłaściwie.
Sprawy karne
Co to jest wyrok nakazowy?
Moi klienci często są zdziwieni, że w sprawie karnej zapadł już wyrok, a przecież nie toczyła się żadna sprawa. Sąd ma jednak możliwość wydania tzw. wyroku nakazowego w trybie postępowania nakazowego. Postępowanie nakazowe może toczyć się w sprawach, gdzie postępowanie przygotowawcze miało formę dochodzenia. Nadto materiał zebrany w postępowaniu przygotowawczym musi dawać podstawę dla stwierdzenia, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne, a okoliczności czynu i wina oskarżonego nie budzą wątpliwości. Wyrokiem nakazowym można orzec karę ograniczenia wolności lub grzywnę. Wyrok nakazowy sąd wydaje na posiedzeniu niejawnym. Wydanie wyroku nakazowego jest niedozwolone w przypadkach tzw. obrony obligatoryjnej, tj. w sytuacji gdy oskarżony nie ukończył 18 roku życia, jest głuchy, niemy lub niewidomy, zachodzi uzasadniona wątpliwość, czy jego zdolność rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania swoim postępowaniem nie była w czasie popełnienia czynu wyłączona lub w znacznym stopniu ograniczona lub zachodzi uzasadniona wątpliwość, czy jego stan zdrowia psychicznego pozwala na udział w postępowaniu lub prowadzenie obrony w sposób samodzielny oraz rozsądny. Wyrok nakazowy jest doręczany oskarżonemu (a jeżeli oskarżony ma obrońcę – także jego obrońcy) wraz z odpisem aktu oskarżenia i pouczeniami dotyczącymi sposobu wniesienia odwołania od wyroku nakazowego i skutkach jego niewniesienia. Wyrok nakazowy może nie zawierać uzasadnienia. Odwołaniem od wyroku nakazowego jest sprzeciw, który należy wnieść w terminie 7 dni od dnia doręczenia oskarżonemu wyroku. Skuteczne wniesienie sprzeciwu powoduje utratę mocy wyroku nakazowego. Prowadzi to do tego, że sprawa będzie rozpoznawana na zasadach ogólnych, to znaczy będzie rozpoznana na rozprawie. Niewniesienie sprzeciwu skutkuje uprawomocnieniem wyroku nakazowego. Sąd rozpoznający sprawę na zasadach ogólnych może wydać inne rozstrzygnięcie niż ujęte w wyroku nakazowym. Sprzeciw można również cofnąć przed rozpoczęciem rozprawy, co powoduje uprawomocnienie się wyroku nakazowego.
Kto to jest oskarżyciel posiłkowy?
Pokrzywdzony w postępowaniu karnym może złożyć oświadczenie o woli występowania w sprawie w charakterze oskarżyciela posiłkowego. Bez złożenia tego oświadczenia, pokrzywdzony nie będzie stroną postępowania karnego, a co za tym idzie – nie będą mu przysługiwać uprawnienia, jakie przysługują stronie postępowania. Oświadczenie pokrzywdzony może złożyć do czasu rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej.
Ile kosztuje porada prawna w sprawie karnej?
Koszt porady w sprawie karnej może być różny w zależności od stopnia zawiłości sprawy. Niektóre ze spraw nie są nazbyt skomplikowane i adwokat jest w stanie udzielić odpowiedzi na pytanie niemal od ręki. Inne sprawy wymagają uprzedniego zapoznania się z aktami czy też rozmowy z podejrzanym/oskarżonym, który może być osadzony w areszcie śledczym lub zakładzie karnym – wówczas niezbędne jest zorganizowanie widzenia. Koszt dojazdu na widzenie powoduje wzrost ceny usługi.
Kto może ustanowić obrońcę w postępowaniu karnym?
Wbrew pozorom ustanowić obrońcę może nie tylko sam podejrzany lub oskarżony, lecz również inna osoba. Takie uprawnienie jest szczególnie ważne w sytuacji, gdy osoba, przeciwko której toczy się postępowanie karne, jest zatrzymany lub tymczasowo aresztowany. Oczywistym jest, że osoba zatrzymana lub tymczasowo aresztowana jest odizolowana od świata zewnętrznego, a więc właściwie nie ma możliwości wyboru adwokata i bezpośredniego kontaktu z nim. Nieprzewidzenie w przepisach możliwości ustanowienia obrońcy przez inne osoby stanowiłoby pogwałcenie prawa do obrony. Ustanowienie adwokata już w początkowej fazie postępowania karnego jest niezwykle istotna, ponieważ pierwsze wyjaśnienia złożone przez podejrzanego mogą zaważyć na całym późniejszym toku postępowania.